မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၽဝ်ပႅတ်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် တၢၼ်ႇငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလၢၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်

ဝၼ်းထိ 26 လိူၼ်ထူၼ်ႈ 6 ပီ 2019 ၼီႈ ပဵၼ်ဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆလႄႈ တီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ပွႆးသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်သေ ဢဝ်ၾႆးၽဝ် ပႅတ်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်တၢၼ်ႇငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ ဢမေႇရိၵၼ်ႇ ဢၢၼ်ႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇလၢၼ်ႉ ။

မုၵ်ႉၸုမ်းပလိၵ်ႈႁၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ ပၢင်ပွႆးသၢၼ်ၶတ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ႄလႈ ယႃႈယႃဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် - တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈ ၸေႈဝဵင်း လၢႆႇတႃႇယႃႇသေ လႆႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ပႅတ်ႈ ၽွင်ယႃႈ ၊ ယႃႈမ ၊ ယႃႈဢၢႆးသ် တင်းသဵင်ႈ မီးၵႃႈၶၼ် တၢၼ်ႇငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ 108 လၢၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႈ ၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉႄတႉ ပဵၼ်ဢၼ်တိၺွပ်းလႆႈမႃးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တႃႈၵုင်ႈ ၊ ပႃႇၵိူဝ် (ပၵူဝ်း) ႄလႈ တၢင်ႇတီႈသေ ယႃႈမၼၼ်ႉ မီးၼမ်လိူဝ်ပီၵၢႆ မွၵ်ႈ 2 မိုၼ်ႇပၢႆ ၼႆယဝ်ႈ ။

မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇၼႆၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈပွႆးၵႂႃႇတီႈ ဝၢင်းလဵၼ်ႈႁႅင်း သူၺ်ႇမၢၼ်းတွင်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸေႈဝဵင်း ဢွင်ႇမျေႇတႃႇသၢၼ်ႇ ေသယဝ်ႉ လႆႈၽဝ်ပႅတ်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် တၢၼ်ႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈလၢၼ်ႉပွင်း 6 မိုၼ်ႇ 3 ႁဵင် 2 ပၢၵ်ႇ 72 လၢၼ်ႉပၢႆ ၊ ပေႃးပဵၼ်ငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇၵေႃႈ တေမႅၼ်ႈမွၵ်ႈ 43 လၢၼ်ႉ ၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတိၺွပ်းဢဝ်မႃးၼႂ်း တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၊ တိူင်းၸေႈၵႅင်း ၊ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ၊ တိူင်းမၵူၺ်း ၊ေၸႈမိူင်းၶၢင် ႄလႈ ၸေႈမိူင်းၶျၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ မီးယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ ၊ ယႃႈမႃႉ ၊ ယႃႈဢၢႆးသ် ႄလႈ ယႃႈယႃဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႆယဝ်ႈ ။

တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ငဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းတႆးၼႆၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈ ဝၢင်းပွႆႇႁူင်းၾႆးမိၼ်ဢဝေႇယႃႇ ပွၵ်ႉ ၵျႂင်းၵျီးၸုသေယဝ်ႉ လႆႈၽဝ်ပႅတ်ႈယႃႈမႃႉ မဵတ်ႉမၼ်းမီးလၢၼ်ႉပွင်း 4 ႁဵၼ် 8 ပၢၵ်ႇ 1 ႁဵင်လၢၼ်ႉပၢႆ ၸမ် 5 ႁဵင်လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်တၢၼ်ႇငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ ဢမေႇရိၵၼ်ႇ 150 တေႃႇလႃႇ ၊ တၢၼ်ႇငိုၼ်း မၢၼ်ႈ လၢၼ်ႉပွင်း 2 သႅၼ် 2 မိုၼ်ႇ 5 ႁဵင် 4 ပၢၵ်ႇ 51 - လၢၼ်ႉပၢႆ ၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ် တိၺွပ်းမႃးလႆႈတီႈမိူင်းတႆး ႄလႈ မိူင်းယၢင်းလႅင် ၼႆယဝ်ႈ ။

တီႈမိူင်းလႃး ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ - 4 မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵႅဝ်ႈပွႆးလွင်ႈသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈမိူင်းလႃးၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၶဝ်လႆႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ပႅတ်ႈ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ ၼမ်ႉၼၵ်း 158 ၸမ်ႈ 5 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃႈလမ် 10 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃႈဢၢႆးသ် 627 ၸမ်ႈ 2 ၵီလူဝ်ႇ ၊ ၶရိတ်သတႄႇလ် 200 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ၶႃးၶူး 4 ၸမ်ႈ 3 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ သၢၼ်ထၢတ်ႈ ဢၼ်ၸ်ႂႉတိုဝ်း မိူဝ်ႈႁဵတ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၼမ်ႉၼၵ်း 5950 ၵီႇလူဝ်ႇသေ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ မီးၵႃႈၶၼ် တၢၼ်ႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈလၢၼ်ႉပွင်း 2ႇ060 လၢၼ်ႉ ပျႃး ၼႆယဝ်ႈ ။

တီႈၼႃႈလိၼ် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၼႆၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၵႃႉၶၢႆၼွၵ်ႈမၢႆမီႈၵူႈမိူင်းမိူင်း - ၵႂႃႇတီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ဢိၵ်ႇတင်း လွႆၵေႃႇဝၼ်းလႄႈ ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတၢင်ႇတီႈ ။ RCSS ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီ ပီၵၢႆ 2018 ထိုင် 2019 ၼီႈ ပီၼႆႉၼႆႉ ၶဝ်လႆႈတိၺွပ်း ယႃႈလမ် ၼမ်ႉၼၵ်း 13 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ 212 ၸမ်ႈ 8 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃႈမ 4 မိုၼ်ႇ 7 ပၢၵ်ႇပၢႆ 7 မဵတ်ႉ ၊ ယႃႈဢၢႆးသ် 30 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်း ၽူႈဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် 97 ၵေႃႉ ၊ လႆႈယူတ်း ယႃမူၼ်ႉမေးတူဝ်ၸႂ် တိုတ်းပၼ်ၵူၼ်းၸပ်းၸွႆး ယိၼ်ႉယႃႈ တႃႇ 855 ၵေႃႉ ဝႃႈၼင်ႇၼႆ သမ်ႉမီးထႅင်ႈ တီႈၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း UWSA - ဝ ပွတ်းၸၢၼ်း တပ်ႉၸုမ်း 775 ၶဝ်ၼႆၵေႃႈ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ၵႂႃႇတီႈ ဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈဢေႃႈ ၸေႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၽဝ်ပႅတ်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်မီးယႃႈမႃႉ 1 သႅၼ် 6 မိုၼ်ႇ 9 ႁဵင် 5 ပၢၵ်ႇ ပၢႆမဵတ်ႉ ၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ မွၵ်ႈ 1 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃဢၢႆးသ် 2 ၸမ်ႈ 1 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃႈလမ် 16 ၸမ်ႈ 7 ၵီႇလူဝ်ႇ ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီၼႆႉ ၶဝ်တိၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၵႃႉယႃႈ 26 ၵေႃႉ ၊ ၵူၼ်းၸပ်းၸွႆးယိၼ်ႉယႃႈ 367 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႈ ။

တီႈမိူင်းထႆးၵေႃႈ ထၢၼ်ၽွင်းလူင်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၵႂႃႇတီႈၸေႈဝဵင်း ပၢင်ပဢိၼ်း ၸေႈတွၼ်ႈ ဢယုထယႃး သေယဝ်ႉ လႆႈၸုတ်ႇပႅတ်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်တၢၼ်ႇငိုၼ်းထႆး 2 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉဝၢတ်ႇပၢႆ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေမီးပႃး ယႃႈမႃႉ မွၵ်ႈ 137 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ ၊ ယႃႈဢၢႆးသ် ၼမ်ႉၼၵ်း 3443 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ 143 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ၵူဝ်ႇၵိၼ်း 44 ၵီႇလူဝ်ႇ ၊ ယႃႈလမ် 258 ၵီႇလူဝ်ႇလႄႈ ယႃႈယႃ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းယႃႈမဝ်းၵမ် လၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင် ၼင်ႇႁိုဝ် ဢၢႆၵႂၢၼ်းယႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်ၵွင်ႉပဵၼ်မိူဝ်ႇပိဝ်ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူင်ႈပၢၼ်မႂ်ႇ Pyrolytic Incineration (ၽၢႆႇရူဝ်ႇလၢႆႊတိၵ်ႉ ဢိၼ်ႇသီႇၼိူဝ်ႇေရႊသျိၼ်း) သေ ၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ ။ ၼႂ်းပီၼႆႉ ၵူၼ်းမႃးတတ်းယိၼ်ႉယႃႈ မူၼ်ႉမေးတူဝ်ၸႂ် တီႈဢွင်ႈတိုတ်းယႃႈ ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းထႆး 8 ပၢၵ်ႇပၢႆၼႆႉ တင်းသဵင်ႈ မီးယူႇ 2 သႅၼ်ၵေႃႉပၢႆ ။ သေယဝ်ႉ လႆႈယူတ်းယႃပၼ်ၵႂႃႇ ပုၼ်ႈတႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇပုၼ်ႉၼၼ်ႉ 60 ပိူဝ်းသဵၼ်းပၢႆၼႆယဝ်ႈ ။

Photo:

ယိၼ်းၸူမ်းၸဝ်ႈၶွင်ၶႅပ်းႁၢင်ႈ

ၵေႃသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး

26/06/2019